کاربرد آلومینیوم در دندان‌پزشکی و پرکردگی آمالگام

اهمیت مراقبت از دهان و دندان

سلامت دهان و دندان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت عمومی است. مراقبت صحیح از دندان‌ها نه تنها باعث زیبایی لبخند می‌شود، بلکه سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی بدن را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. رعایت بهداشت دهان شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان، شستشوی دهان با دهان‌شویه و مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک است.

مشکلات دندانی شایع مانند پوسیدگی، شکستگی و سایش دندان‌ها می‌تواند باعث درد، اختلال در جویدن و حتی بروز عفونت‌های دهانی شود. در طول تاریخ، مواد مختلفی برای پر کردن دندان و حفظ ساختار آن استفاده شده است که یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آن‌ها آلومینیوم و ترکیبات آن است.

آلومینیوم به دلیل ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص خود، کاربردهای متنوعی در دندان پزشکی پیدا کرده است، از پر کردن دندان‌ها با آمالگام گرفته تا روکش‌های آلومینیومی که مقاومت، دوام و زیبایی را به دندان‌ها می‌دهند.

 آلومینیوم در دندان پزشکی

آلومینیوم فلزی سبک، مقاوم در برابر خوردگی و دارای خواص ضد باکتری نسبی است. این فلز با ترکیب شدن با سایر فلزات و مواد می‌تواند استحکام مکانیکی و دوام مواد دندانی را افزایش دهد. در دندان پزشکی، آلومینیوم و آلیاژهای آن در موارد زیر استفاده می‌شوند:

1. پرکردن دندان‌ها با آمالگام

2. روکش‌های دندان

3. ابزارها و تجهیزات دندانی

4. مواد پایه و زیرساختی پرکردگی‌های دندانی

استفاده از آلومینیوم به ویژه در مواد آمالگام و روکش‌ها باعث شده تا دندان‌ها علاوه بر مقاومت بالا، ظاهر مناسبی نیز داشته باشند و طول عمر پرکردگی افزایش یابد.

 مواد دندان پزشکی ساخته شده از آلومینیوم

در دندان پزشکی، آلومینیوم به صورت خالص یا به شکل آلیاژ در ترکیب با فلزات دیگر استفاده می‌شود. مهم‌ترین مواد شامل:

• آمالگام دندانی: ترکیبی از جیوه، نقره، قلع و آلومینیوم

• روکش‌های آلومینیومی: آلیاژ آلومینیوم با مس و سیلیکون

• مواد پایه و زیرساخت پرکردگی‌ها: آلومینیوم اکسید در کامپوزیت‌ها و پرسلن

 آمالگام دندانی

آمالگام یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین مواد پرکردن دندان است. ترکیبی که بعد از پر شدگی دندان به شکل و رنگ سیاه و نقره ای دیده می شود و ترکیب آن معمولاً شامل:

• جیوه (Mercury): حدود ۵۰٪ وزن آمالگام، که باعث ایجاد خمیری قابل شکل‌گیری می‌شود.

• نقره (Silver): برای مقاومت و سختی

• قلم (Tin) و مس (Copper): برای استحکام و جلوگیری از ترک

• آلومینیوم: به میزان کمتر برای افزایش دوام و مقاومت در برابر خوردگی

آمالگام به دلیل دوام بالا، مقاومت در برابر فشار جویدن و هزینه مناسب، هنوز در بسیاری از کشورها برای پرکردن دندان‌های خلفی (مولرها) استفاده می‌شود و این شاید بتوان گفت بهترین گزینه برای این کار است چرا که مقاومت آن نسبت به کامپوزیت دندان بیشتر است.

پرکردن دندان با مواد آلومینیوم (آمالگام)

پرکردن دندان با آمالگام یکی از روش‌های استاندارد و معتبر در دندان پزشکی است. فرآیند شامل مراحل زیر است:

1. تمیز کردن دندان پوسیده: ابتدا دندان‌پزشک قسمت پوسیده دندان را تراشیده و سطح را آماده می‌کند.

2. آماده‌سازی آمالگام: آمالگام شامل جیوه و فلزات دیگر به شکل خمیر درآمده و به دندان اعمال می‌شود.

3. پر کردن حفره: خمیر آمالگام در حفره دندان فشرده شده و شکل داده می‌شود.

4. سفت شدن و سخت شدن: آمالگام پس از چند دقیقه تا چند ساعت سخت می‌شود و مقاومت بالایی در برابر فشار جویدن پیدا می‌کند.

 مزایای پرکردن دندان با آمالگام

• دوام بالا و طول عمر طولانی: می‌تواند ۱۰–۱۵ سال یا بیشتر دوام داشته باشد.

• مقاومت در برابر فشار جویدن: مناسب برای دندان‌های مولر و پرمولر که فشار زیادی را تحمل می‌کنند.

• هزینه مناسب: نسبت به پرکردگی‌های کامپوزیتی یا سرامیکی ارزان‌تر است.

که این موارد گفته شده هنوز هم بسیاری از پزشکان و مراجعه کنندگان به دندان پزشک را ترغیب می کند که از مواد آمالگام حاوی آلومینیوم استفاده کنند.

 محدودیت‌ها و معایب آمالگام

آمالگام که ترکیبی از مواد آلومینیوم و جیوه است مانند سایر مواد معایبی دارد که به شرح زیر است:

• ظاهر فلزی و غیرشفاف: کمتر برای دندان‌های جلویی استفاده می‌شود.

• ترکیب جیوه: نگرانی‌هایی در مورد سمیت جیوه وجود دارد، اگرچه مطالعات نشان می‌دهند مصرف معمولی بی‌خطر است.

• تراش بیشتر دندان: برای جایگذاری آمالگام، ممکن است دندان‌پزشک بخش بیشتری از دندان را تراش دهد.

روکش‌های آلومینیومی دندان

روکش‌ها یا کاپینگ دندانی برای محافظت از دندان‌های آسیب‌دیده، شکستگی‌ها یا پس از درمان ریشه استفاده می‌شوند.

دندان آلومینیوم

دندان آلومینیومی شاید مناسب ترین اسمی باشد که بتوان روی دندان گذاشت که از مواد آمالگام پر شده است چراکه هم در ترکیبات خود از پودر آلومینیوم و ترکیبات آن بهره برده است و هم در شکل ظاهر به رنگ سیلور متمایل به سیاه دیده می شود و اگر بخواهیم یک نام طنز آمیز و عامیانه برای این نوع دندان استفاده کنیم ، دندان آلومینیوم شاید بهترین نام باشد.

 ویژگی‌های روکش آلومینیومی

• سبکی وزن: باعث راحتی بیمار و کاهش فشار روی دندان می‌شود.

• مقاومت و دوام بالا: آلومینیوم در برابر فشار جویدن مقاوم است.

• قابلیت شکل‌دهی آسان: دندان‌پزشک می‌تواند آن را دقیقاً متناسب با دندان قالب‌گیری کند.

• قابلیت ترکیب با سایر مواد: می‌تواند با سرامیک یا کامپوزیت پوشانده شود تا زیبایی دندان حفظ شود.

 کاربرد روکش‌های آلومینیومی

• دندان‌های شیری کودکان که نیاز به محافظت دارند.

• دندان‌های دائمی خلفی که تحت فشار بالای جویدن هستند.

• دندان‌های پر شده با آمالگام که نیاز به حفاظت بیشتری دارند.

 مراقبت‌های بعد از پرکردن یا روکش آلومینیومی

برای افزایش طول عمر پرکردگی‌ها و روکش‌های آلومینیومی، مراقبت‌های زیر توصیه می‌شود:

1. مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیر دندان فلورایددار

2. استفاده از نخ دندان روزانه برای جلوگیری از تجمع پلاک و پوسیدگی در کنار پرکردگی

3. مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک برای بررسی سلامت پرکردگی و روکش

4. اجتناب از جویدن اجسام سخت یا یخ

5. کنترل رژیم غذایی و محدود کردن مصرف شیرینی‌ها و مواد اسیدی

آلومینیوم در دندان پزشکی

آلومینیوم به عنوان یک فلز سبک، مقاوم و قابل ترکیب، نقش مهمی در دندان پزشکی مدرن دارد. پرکردگی‌های آمالگام و روکش‌های آلومینیومی نه تنها دوام و مقاومت بالا دارند، بلکه با مراقبت مناسب می‌توانند سال‌ها سلامت و زیبایی دندان‌ها را تضمین کنند.

با توجه به مزایای پرکردگی آمالگام و روکش‌های آلومینیومی، انتخاب این مواد برای دندان‌های خلفی و موارد نیازمند مقاومت بالا، منطقی و اقتصادی است. همچنین، رعایت بهداشت دهان و دندان، کنترل رژیم غذایی و مراجعات منظم به دندان‌پزشک باعث افزایش طول عمر این پرکردگی‌ها می‌شود.

رسانه خبری آلوکیما به عنوان مرجع خبری در حوزه صنعت آلومینیوم و تکنولوژی های مربوط به این صنعت با انتشار گزارش و مقالات علمی سعی دارد کاربردها و استفاده های فلز آلومینیوم را در همه صنایع و حوزه ها بررسی کند و با درج مطالب خود در پایگاه خبری تحلیلی آلوکیما به عنوان مرجع کامل، دسترسی مخاطبان به این گونه مطالب را آسان کند.