علت زوزه باد از پنجره‌ PVC + روش‌های موثر رفع آن

یکی از شکایات رایج کاربران از پنجره‌های دوجداره، به‌ویژه پنجره‌های ساخته‌شده از پروفیل PVC، شنیدن صدای زوزه باد در زمان وزش باد شدید یا در مناطق بادخیز است. این صدای آزاردهنده که معمولاً به‌صورت سوت یا زوزه شنیده می‌شود، ممکن است در نگاه اول نشانه‌ای از کیفیت پایین پنجره یا ایراد در نصب آن به نظر برسد، اما در واقع، دلایل فنی و فیزیکی متعددی در این پدیده نقش دارند.

همه افراد بعد از فارغ شدن از محیط کاری بدنبال آرامش و استراحت در منزل شخصی خود هستند تا در کنار خانواده ساعاتی بدور از دغدغه سپری کنند. ولی اگر در این تایم چالشی آنها را اذیت کند و موقع استراحت آرامش را از آنها صلب کند زندگی به کام آنها تلخ خواهد شد. مخصوصا اگر این چالش و دغدغه صدای زوزه باد از پنجره pvc باشد.

پایگاه خبری تحلیلی آلوکیما به نقل از مختصصان و تولید کنندگان درب و پنجره پی وی سی در این مقاله به‌طور تخصصی به بررسی علل بروز صدای باد در پنجره‌های PVC می‌پردازد و راهکارهای مهندسی برای رفع آن را نیز معرفی خواهد کرد.

ماهیت فیزیکی صدای زوزه باد

برای درک بهتر پدیده زوزه کشیدن باد در پنجره‌ها، ابتدا باید با مفهوم ارتعاشات هوا و ایجاد امواج صوتی آشنا شویم. صدای باد زمانی ایجاد می‌شود که جریان هوا با مانعی برخورد کند یا از درز یا شکاف باریکی عبور کند. این عبور باعث نوسان مولکول‌های هوا می‌شود که به‌صورت امواج صوتی با فرکانس‌های مختلف منتشر می‌گردند. اگر این نوسان‌ها در فرکانس‌هایی باشند که گوش انسان قادر به تشخیص آن‌ها باشد (حدود ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز)، صداهایی مانند سوت، زوزه یا ناله باد شنیده می‌شود.

۱. نفوذپذیری پنجره نسبت به هوا

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که می‌تواند منجر به صدای زوزه باد شود، نفوذ هوا از درزهای پنجره است. اگر سیستم آب‌بندی و هوابندی پنجره به‌درستی اجرا نشده باشد، حتی کوچک‌ترین شکاف‌ها می‌توانند به مسیر عبور باد تبدیل شوند. عبور جریان هوا از این شکاف‌ها با سرعت بالا، موجب ایجاد صدای فرکانسی مشخص می‌شود که بسته به هندسه شکاف، می‌تواند بلندتر یا زیرتر باشد.

عوامل مؤثر در نفوذ هوا:

• کیفیت پایین لاستیک‌های آب‌بندی (EPDM) که پس از مدت‌زمانی خاص خاصیت الاستیسیته خود را از دست می‌دهند.

• عدم یکنواختی فشار روی یراق‌آلات لولا یا اسپانیولت که باعث ایجاد فاصله بین فریم و لنگه بازشو می‌شود.

• نصب نادرست قاب پنجره در بازشو دیوار که منجر به ایجاد درزهایی در اطراف قاب می‌گردد.

• عدم ریگلاژ صحیح پنجره موقع نصب .
• دفرمگی پروفیل پنجره مدتی بعد از نصب .
• فاصله ایجاد شده بین چارچوب و بازشو در مرور زمان .

۲. پدیده “پدیده ونتوری” (Venturi Effect)

یکی دیگر از علل علمی ایجاد صدای زوزه در پنجره‌های PVC، پدیده‌ای به نام ونتوری است. زمانی که باد با سرعت وارد یک فضای باریک (مانند شکاف بین لاستیک آب‌بندی و فریم پنجره) می‌شود، فشار در آن نقطه کاهش یافته و سرعت هوا افزایش می‌یابد. این تغییر ناگهانی فشار و سرعت، می‌تواند منجر به تولید صداهای خاصی شود که شبیه زوزه یا سوت هستند. این پدیده در طراحی ایرودینامیک سازه‌ها و حتی خودروها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.

۳. تشدید صوتی در ساختار قاب یا شیشه

در برخی موارد، ساختار پنجره می‌تواند به‌عنوان یک محفظه تشدیدکننده عمل کند. به‌ویژه زمانی که شیشه دوجداره به‌درستی نصب نشده یا از ضخامت استاندارد برخوردار نباشد، صدای عبوری از درزها می‌تواند درون فضای خالی بین شیشه‌ها یا حتی داخل پروفیل قاب PVC تقویت شود. این تشدید صوتی مانند عملکرد یک ساز بادی است که باعث بلندتر شدن صدای اولیه می‌شود.

۴. استفاده از پروفیل‌های سبک یا نامرغوب

پروفیل‌های PVC دارای ساختار چند محفظه‌ای هستند که به‌منظور افزایش مقاومت و عایق‌کاری حرارتی/صوتی طراحی شده‌اند. در صورتی که از پروفیل‌هایی با ضخامت کم، تعداد محفظه کم یا کیفیت پایین استفاده شود، پایداری صوتی پنجره کاهش می‌یابد. این نوع پروفیل‌ها در برابر ارتعاشات ناشی از باد مقاومت کمتری دارند و خودشان به عامل تقویت صدای زوزه تبدیل می‌شوند.

۵. مشکل در شیشه دوجداره

کیفیت پایین گاز آرگون بین شیشه‌ها یا وجود درز در ساختار دوجداره می‌تواند باعث کاهش عایق‌بندی صوتی و افزایش انتقال صدای باد شود. همچنین اگر فضای بین دو جداره بیش‌ازحد کم یا زیاد باشد (بهینه معمولاً ۱۲ تا ۱۶ میلی‌متر است)، عملکرد آکوستیک پنجره به‌شدت کاهش می‌یابد.

۶. نصب غیراستاندارد

بدون شک یکی از دلایل اصلی بروز صدای باد در پنجره‌های پی‌وی‌سی، نصب غیراستاندارد و غیرفنی است. مواردی مانند:

• ناترازی قاب در هنگام تراز کردن با شاقول و تراز لیزری

• استفاده نکردن از فوم پلی‌اورتان به‌صورت یکنواخت در دور قاب

• آب‌بندی ناقص یا نامناسب محل اتصال قاب به دیوار
  همگی می‌توانند موجب ایجاد فضاهایی برای نفوذ باد و تولید صدا شوند.

راهکارهای پیشنهادی برای کاهش یا حذف صدای باد

برای کاهش یا حذف صدای زوزه باد از پنجره‌های PVC، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

✅ ۱. استفاده از یراق‌آلات با فشار مناسب

یراق‌آلات چندنقطه‌ای با قابلیت تنظیم فشار (مانند اسپانیولت‌ها) می‌توانند فریم و لنگه بازشو را به‌صورت کامل به هم بچسبانند و از ورود هوا جلوگیری کنند.

✅ ۲. بازبینی و تعویض لاستیک‌های آب‌بندی

لاستیک‌های EPDM اگر خشک یا ترک‌خورده باشند، باید تعویض شوند. انتخاب لاستیک با مقطع مناسب نیز اهمیت دارد.

✅ ۳. بررسی و تنظیم لولاها

اگر لولاها شل یا منحرف شده باشند، فشار تماس بین فریم و بازشو کم شده و مسیر ورود هوا باز می‌شود.

✅ ۴. عایق‌کاری مجدد قاب به دیوار

در صورتی که پنجره جدید است ولی صدا دارد، ممکن است فوم‌کاری به‌درستی انجام نشده باشد و نیاز به عایق‌کاری مجدد با فوم، چسب یا نوار درزگیر باشد.

✅ ۵. استفاده از پروفیل استاندارد و با کیفیت

پروفیل‌هایی با تعداد محفظه بیشتر، ضخامت دیواره بیشتر از ۲.۸ میلی‌متر، و برند معتبر، در کاهش صدای باد تأثیرگذار هستند.

نتیجه‌گیری

صدای زوزه باد در پنجره‌های PVC نتیجه تعامل بین جریان هوای متراکم، طراحی یا اجرای نادرست سیستم پنجره، و کیفیت متریال مصرفی است. برخلاف تصور عموم که این صدا را صرفاً به باد شدید یا جنس پنجره نسبت می‌دهند، عوامل متعددی در ایجاد آن نقش دارند که هر کدام نیازمند بررسی تخصصی و رفع اصولی هستند.

پیشنهاد آلوکیما: رعایت استانداردهای نصب، استفاده از مصالح باکیفیت و انجام بازبینی‌های دوره‌ای می‌تواند این مشکل را به‌طور کامل رفع کند و آسایش صوتی در ساختمان را تضمین نماید.