پنجره‌های UPVC به دلیل عایق حرارتی و صوتی بالا، دوام زیاد و زیبایی ظاهری، امروزه جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان ایران پیدا کرده‌اند. اما پشت این ظاهر سفید و یک‌دست، بخشی پنهان وجود دارد که تعیین‌کننده اصلی استحکام و طول عمر پنجره است: گالوانیزه.
بسیاری از خریداران پنجره‌های دوجداره تصور می‌کنند تمام پروفیل‌های UPVC کیفیت یکسانی دارند، در حالی که نبود گالوانیزه یا استفاده از نوع غیراستاندارد آن، می‌تواند تمام مزایای این سیستم را از بین ببرد.
در این مقاله از سایت آلوکیما، به‌صورت تخصصی اما روان بررسی می‌کنیم که گالوانیزه چیست، چرا اهمیت دارد، و چگونه می‌توان مطمئن شد که پنجره شما واقعاً دارای گالوانیزه است.
گالوانیزه چیست و چه نقشی در پنجره UPVC دارد؟
گالوانیزه، در حقیقت یک پروفیل فولادی با پوشش ضدزنگ روی (Zinc) است که داخل فریم و بازشوهای پنجره UPVC قرار می‌گیرد.
این قطعه نقش اسکلت فلزی پنجره را دارد و باعث می‌شود قاب در برابر فشار باد، وزن شیشه، و باز و بسته شدن مکرر تغییر شکل ندهد.
اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم:
پنجره UPVC بدون گالوانیزه مثل ساختمانی بدون اسکلت فلزی است — ظاهراً کامل، اما از درون بی‌جان و بی‌دوام.
چرا باید از وجود گالوانیزه در پنجره مطمئن شویم؟
بسیاری از تولیدکنندگان متأسفانه برای کاهش هزینه‌ها و ایجاد حس رقابت بین همکاران و سایر تولید کنندگان گالوانیزه را حذف می‌کنند یا از ورق نازک‌تر از حد استاندارد (زیر ۱ میلی‌متر) استفاده می‌نمایند.
نتیجه این کار در مدت کوتاهی آشکار می‌شود:
-
تاب برداشتن قاب پنجره در تابستان و زمستان
-
شل شدن پیچ یراق‌آلات مانند لولا و اسپانیولت
-
نفوذ آب و هوا از اطراف فریم
-
کاهش عایق صوتی و حرارتی
-
افت شدید طول عمر پنجره
بنابراین دانستن روشهای تشخیص وجود گالوانیزه، برای هر خریدار یا ناظر پروژه ساختمانی ضروری است.
روشهای تشخیص وجود گالوانیزه در پنجره UPVC
در ادامه، چند روش علمی، عملی و کاملاً مطمئن برای تشخیص گالوانیزه معرفی می‌شود. این روش‌ها از ساده‌ترین (برای مصرف‌کننده) تا تخصصی‌ترین (برای مهندسین و نصابان) مرتب شده‌اند.
۱. آزمایش ساده با آهن‌ربا (روش سریع و خانگی)
ساده‌ترین روش برای تشخیص وجود گالوانیزه، استفاده از یک آهن‌رباست.
گالوانیزه از جنس فولاد است و خاصیت مغناطیسی دارد، در حالی که خود پروفیل UPVC غیرمغناطیسی است.
کافی است یک آهن‌ربای قوی را به سطح داخلی یا قاب پنجره نزدیک کنید:
-
اگر آهن‌ربا به سطح چسبید → گالوانیزه وجود دارد.
-
اگر هیچ واکنشی نشان نداد → احتمالاً پروفیل بدون گالوانیزه است.
نکته مهم: در برخی مدل‌ها به دلیل ضخامت پروفیل یا فاصله زیاد بین سطح و گالوانیزه، چسبندگی آهن‌ربا ضعیف‌تر است. بنابراین بهتر است در لبه‌های قاب یا محل پیچ یراق‌آلات تست انجام شود.
۲. بررسی پیچ‌های نصب یراق‌آلات (روش فنی و دقیق)
در پروفیل‌های استاندارد، یراق‌آلات مانند لولا، دستگیره یا اسپانیولت با پیچ‌هایی به گالوانیزه داخلی متصل می‌شوند.
برای اطمینان از وجود آن:
-
یکی از پیچ‌های لولا یا قفل را با پیچ‌گوشتی باز کنید.
-
اگر هنگام باز کردن متوجه وجود فلز زیر پلاستیک سفید پروفیل شدید، یعنی گالوانیزه درون فریم قرار دارد.
-
در غیر این صورت، پیچ تنها در پلاستیک فرو رفته و هیچ فلزی در زیر آن نیست که نشانه نبود گالوانیزه است.
این روش بسیار مطمئن است، اما توصیه می‌شود توسط تکنسین یا نصاب انجام شود تا به قاب آسیب نرسد.
۳. بررسی از محل برش پروفیل در کارگاه یا کارخانه (روش تخصصی)
در کارگاه‌های تولید در و پنجره، پروفیل‌ها قبل از مونتاژ برش داده می‌شوند.
اگر در زمان تولید یا بازدید از کارخانه فرصت داشته باشید، کافی است به سطح مقطع پروفیل برش‌خورده نگاه کنید:
-
در پروفیل استاندارد، یک مقطع فلزی (U یا C شکل) داخل آن دیده می‌شود.
-
در پروفیل‌های بدون گالوانیزه، داخل فریم کاملاً توخالی و سفید است.
این روش قطعی‌ترین و فنی‌ترین راه تشخیص وجود گالوانیزه محسوب می‌شود.
۴. مشاهده برگه فنی یا کد محصول پروفیل
تمام برندهای معتبر تولید پروفیل UPVC مانند ویستابست (Vistabest)، هافمن (Hoffman)، وین‌تک (Wintech) یا دکتر وین (Dr. Win) برای هر مدل پروفیل، جدول فنی شامل ضخامت گالوانیزه مجاز ارائه می‌کنند.
برای مثال:
-
پروفیل سری ۶۰ ویستابست: گالوانیزه با ضخامت ۱.۲۵ میلی‌متر
-
پروفیل سری ۷۰ وین‌تک: گالوانیزه با ضخامت ۱.۵ میلی‌متر
اگر تولیدکننده از برند معتبر استفاده می‌کند، باید بتواند برگه مشخصات فنی و نوع گالوانیزه مصرفی را ارائه دهد.
در صورت عدم ارائه، باید به کیفیت کار مشکوک شوید.
۵. بررسی وزن پنجره در مقایسه با ابعاد مشابه (روش تجربی)
وجود گالوانیزه باعث افزایش وزن کلی پنجره می‌شود.
در پنجره‌های بدون گالوانیزه، وزن قاب و بازشو به‌طور محسوسی کمتر است.
برای مثال، دو پنجره با ابعاد ۱×۱ متر:
-
پنجره با گالوانیزه استاندارد حدود ۱۱ تا ۱۳ کیلوگرم
-
پنجره بدون گالوانیزه حدود ۸ تا ۹ کیلوگرم
این تفاوت وزن، نشانه‌ای واضح از وجود یا عدم وجود گالوانیزه است و با یک وزن کردن ساده می توان به تشخیص وجود گالوانیزه در پنجره UPVC پی برد.
۶. بررسی فاکتور تولید و شناسنامه پنجره
کارخانه‌های معتبر پنجره‌سازی مانند پانل درب آذر برای هر سفارش، شناسنامه فنی محصول صادر می‌کنند.
در این شناسنامه معمولاً موارد زیر درج می‌شود:
-
برند پروفیل (مثلاً ویستابست، وین‌تک و…)
-
ضخامت ورق گالوانیزه
-
نوع شیشه (دوجداره یا سه‌جداره)
-
نوع یراق‌آلات
اگر فاکتور خرید یا شناسنامه محصول فاقد اطلاعات مربوط به گالوانیزه باشد، احتمال حذف آن در خط تولید وجود دارد.
۷. استفاده از دوربین صنعتی یا اندوسکوپ (روش بازرسی مهندسی)
در پروژه‌های بزرگ ساختمانی، گاهی از دوربین اندوسکوپ صنعتی استفاده می‌شود.
این ابزار دارای یک لنز کوچک و منعطف است که می‌تواند از درون شکاف پروفیل عبور کند و وجود ورق فلزی گالوانیزه را به‌صورت مستقیم نشان دهد.
اگرچه این روش برای مصرف‌کننده خانگی کاربردی نیست، اما برای مهندسین ناظر بسیار مؤثر و دقیق است.
استانداردهای فنی گالوانیزه در پروفیل UPVC
بر اساس استاندارد ملی ایران ۶۸۴۰ و استاندارد EN 12608 اروپا، ویژگی‌های فنی گالوانیزه در پنجره‌های دوجداره باید شامل موارد زیر باشد:
| ویژگی | مقدار استاندارد |
|---|---|
| ضخامت ورق گالوانیزه | ۱ تا ۱.۵ میلی‌متر |
| پوشش روی (Zinc Coating) | حداقل ۱۲۰ گرم در مترمربع |
| جنس | فولاد نورد سرد با مقاومت کششی بالا |
| نوع مقطع | U، C یا Z شکل بسته به مدل پروفیل |
| محل قرارگیری | درون حفره اصلی قاب و بازشو |
رعایت این مشخصات باعث می‌شود پنجره در برابر تغییر شکل، فشار باد و وزن شیشه مقاوم بماند.
نشانه‌های ظاهری پنجره بدون گالوانیزه (علائم هشداردهنده)
اگر پنجره شما قبلاً نصب شده است و دسترسی مستقیم به داخل پروفیل ندارید، با دقت به علائم زیر توجه کنید. این نشانه‌ها می‌تواند احتمال نبود گالوانیزه را نشان دهد:
-
تاب‌خوردگی یا خمیدگی قاب به‌ویژه در پنجره‌های بزرگ
-
شل شدن لولاها یا گیر کردن بازشو پس از چند ماه استفاده
-
نفوذ باد یا باران از گوشه‌ها
-
صدای لق شدن هنگام باز و بسته شدن
-
احساس سبکی غیرطبیعی در فریم‌ها
اگر یکی از این علائم را مشاهده کردید، حتماً از نصاب یا متخصص بخواهید با روشهای فنی وجود گالوانیزه را بررسی کند. مشاهده هر یک از علایم ذکر شده می تواند نشان از عدم وجود گالوانیزه در پنجره دوجداره UPVC باشد و در کوتاه مدت می تواند خسارت های جبران ناپذیر برای ما به ارمغان آورد.
چرا تولیدکنندگان معتبر از گالوانیزه استاندارد استفاده می‌کنند؟
در مجموعه پانل درب آذر، تمام محصولات UPVC طبق استانداردهای روز اروپا تولید می‌شوند.
گالوانیزه‌ها از فولاد مقاوم و دارای پوشش ضدزنگ با ضخامت‌های ۱.۲۵ تا ۱.۵ میلی‌متر انتخاب می‌شوند تا پنجره‌ها:
-
استحکام مکانیکی بالا داشته باشند،
-
یراق‌آلات در طول زمان شل نشوند،
-
فریم در برابر گرما و سرما تاب برندارد،
-
و عمر مفید محصول به بیش از ۲۰ سال برسد.
در واقع، گالوانیزه استاندارد یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های کیفیت در پنجره های دوجداره UPVC محسوب می‌شود.
تشخیص گالوانیزه یعنی تضمین دوام پنجره
گالوانیزه در پنجره UPVC یک جزء پنهان اما حیاتی است که تمام بار استحکام، دوام و عملکرد مکانیکی پنجره را بر عهده دارد. تشخیص وجود آن به روش‌هایی ساده مانند تست آهن‌ربا، باز کردن پیچ لولا، یا بررسی مقطع پروفیل کاملاً امکان‌پذیر است.
بنابراین هنگام خرید یا بازدید از پروژه، حتماً از فروشنده یا نصاب بخواهید:
-
ضخامت و نوع گالوانیزه را اعلام کند،
-
و در صورت امکان، نمونه واقعی آن را نشان دهد.
در نهایت، اگر می‌خواهید از کیفیت و استاندارد واقعی پنجره دوجداره خود مطمئن شوید، انتخاب تولید کننده مانند پانل درب آذر، که با گالوانیزه‌های تأییدشده و استاندارد اروپایی کار می‌کنند، بهترین تصمیم است.
سایت خبری آلوکیما که مرجع تخصصی در حوزه صنعت درب و پنجره و شیشه های دوجداره است در این مقاله به راههای تشخیص وجود گالوانیزه که جزو ضروریات پنجره UPVC می باشد پرداخت و سعی بر آن شد که بصورت ساده و کاربردی روشهای تشخیص گالوانیزه را به مخاطبان آلوکیما آموزش دهد تا اگر روزی برای پروژه خود سفارش پنجره داشتید بتوانید از این اطلاعات استفاده کرده و بدون نیاز به تجهیزات خاص وجود یا عدم وجود گالوانیزه در پنجره دوجداره UPVC را تشخیص دهید.
