شیشه به عنوان یکی از اصلی‌ترین مصالح ساختمانی در دنیای امروز نقش مهمی در طراحی نما، پنجره‌ها، درب‌ها و فضاهای داخلی ایفا می‌کند. افزایش تمایل به استفاده از نور طبیعی، بهینه‌سازی مصرف انرژی و زیبایی معماری باعث شده است که شیشه‌های دوجداره به انتخابی استاندارد و رایج در پروژه‌های ساختمانی تبدیل شوند. با این حال، تولید شیشه دوجداره تنها به کنار هم قرار دادن دو لایه شیشه محدود نمی‌شود؛ بلکه عوامل متعددی مانند ضخامت لایه‌ها، نوع شیشه، ابعاد پنجره و شرایط آب‌وهوایی در کیفیت نهایی محصول و عملکرد آن نقش اساسی دارند.
یکی از موضوعات کلیدی در تولید شیشه دوجداره، تناسب ضخامت شیشه با ارتفاع و عرض پنجره است. به عبارت دیگر، هر چه ابعاد شیشه بزرگ‌تر باشد، لازم است از شیشه‌های ضخیم‌تر یا ایمن‌تر (سکوریت و لمینیت) استفاده شود تا علاوه بر مقاومت مکانیکی، ایمنی و طول عمر محصول نیز تضمین گردد.
پایگاه خبری _ تحلیلی آلوکیما در این مقاله به بررسی استانداردهای تولید شیشه دوجداره، ارتباط ضخامت با ابعاد و دلایل استفاده از شیشه‌های ویژه در ابعاد بزرگ خواهیم پرداخت.
اصول کلی استاندارد در تولید شیشه دوجداره
شیشه دوجداره از دو یا چند لایه شیشه تشکیل می‌شود که با فاصله‌ای معین و توسط اسپیسر آلومینیومی یا پلی‌پروپیلنی از هم جدا شده‌اند. فضای بین لایه‌ها معمولاً با گاز آرگون یا هوای خشک پر می‌شود تا علاوه بر عایق حرارتی، عایق صوتی نیز ایجاد شود. برای تولید یک شیشه دوجداره استاندارد باید به موارد زیر توجه شود:
-
انتخاب ضخامت مناسب شیشه‌ها
-
ضخامت شیشه بر اساس ابعاد پنجره و میزان فشار وارد بر آن تعیین می‌شود.
-
ضخامت‌های رایج برای شیشه‌های دوجداره بین 4 تا 10 میلی‌متر است.
-
-
رعایت ابعاد مجاز استاندارد
-
استاندارد ملی ایران و استانداردهای بین‌المللی مانند EN 1279 تأکید می‌کنند که ابعاد شیشه باید متناسب با ضخامت انتخاب شود.
-
برای ابعاد بالاتر از 1.5×2 متر، استفاده از شیشه خام معمولی توصیه نمی‌شود.
-
-
ایمنی و دوام
-
در صورت استفاده از شیشه‌های بزرگ، خطر شکستگی و ریزش افزایش می‌یابد.
-
به همین دلیل باید از شیشه‌های ایمن مانند سکوریت یا لمینیت استفاده شود.
-
تناسب ضخامت شیشه با ارتفاع و عرض
۱. چرا ضخامت اهمیت دارد؟
شیشه، علی‌رغم ظاهر سخت و صلب، ماده‌ای شکننده است که در برابر تنش‌های ناشی از باد، تغییرات دمایی و ضربه‌ها آسیب‌پذیر می‌باشد. هرچه ابعاد پنجره بزرگ‌تر شود، سطح تماس با نیروهای خارجی نیز افزایش می‌یابد. اگر ضخامت شیشه متناسب انتخاب نشود، خطر شکستگی بسیار بالا خواهد بود.
۲. تناسب ابعاد با ضخامت در عمل
-
ابعاد کوچک‌تر از ۱ متر مربع:
می‌توان از شیشه‌های ۴ میلی‌متر در هر لایه استفاده کرد. -
ابعاد بین ۱ تا ۳ متر مربع:
بهتر است حداقل یک لایه شیشه ۶ میلی‌متر و یک لایه ۴ یا ۵ میلی‌متر انتخاب شود. -
ابعاد بزرگ‌تر از ۳ متر مربع (مثلاً 1.5×2 متر):
ضخامت ۶ تا ۸ میلی‌متر برای هر دو لایه توصیه می‌شود. -
ابعاد خارج از استاندارد (بالاتر از 1.5×2 متر):
در این حالت استفاده از شیشه‌های سکوریت یا لمینیت الزامی است.
دلایل استفاده از شیشه سکوریت یا لمینیت در ابعاد بزرگ
زمانی که شیشه‌ها از ابعاد استاندارد فراتر می‌روند، استفاده از شیشه‌های معمولی حتی با ضخامت زیاد نیز ریسک بالایی دارد. در اینجا دو گزینه اصلی وجود دارد:
۱. شیشه سکوریت (Tempered Glass)
-
۴ تا ۵ برابر مقاوم‌تر از شیشه خام است.
-
در صورت شکستن به قطعات ریز و غیر برنده تبدیل می‌شود.
-
برای نماهای تمام شیشه‌ای، پنجره‌های بزرگ و درب‌های شیشه‌ای کاربرد گسترده‌ای دارد.
۲. شیشه لمینیت (Laminated Glass)
-
از دو یا چند لایه شیشه که با لایه PVB یا EVA به هم چسبیده‌اند ساخته می‌شود.
-
در زمان شکستگی، ذرات به لایه میانی می‌چسبند و از ریزش جلوگیری می‌شود.
-
ایمنی بالاتری نسبت به شیشه سکوریت دارد و برای ارتفاعات زیاد یا مکان‌های پرجمعیت مناسب‌تر است.
مقایسه شیشه‌های خام، سکوریت و لمینیت در دوجداره
| ویژگی‌ها | شیشه خام | شیشه سکوریت | شیشه لمینیت |
|---|---|---|---|
| مقاومت در برابر ضربه | پایین | بالا | بسیار بالا |
| ایمنی در شکستگی | خطرناک | بی‌خطر | بسیار ایمن |
| مناسب ابعاد بزرگ‌تر از 1.5×2 | خیر | بله | بله |
| کاربرد در ساختمان‌های بلند | محدود | مناسب | بسیار مناسب |
نکات اجرایی مهم در تولید شیشه دوجداره بزرگ‌ابعاد
-
ضخامت متقارن یا نامتقارن
-
در بسیاری از موارد بهتر است دو لایه شیشه ضخامت متفاوت داشته باشند تا از پدیده تشدید صوتی جلوگیری شود.
-
-
کیفیت اسپیسر و گاز پرکننده
-
هرچه ابعاد بزرگ‌تر باشد، احتمال تبادل حرارت و صوت بیشتر می‌شود. استفاده از اسپیسرهای باکیفیت و گاز آرگون اهمیت ویژه دارد.
-
-
نصب استاندارد
-
حتی شیشه‌های ضخیم و ایمن اگر به‌درستی نصب نشوند، در معرض شکستگی قرار می‌گیرند. استفاده از یراق‌آلات مناسب و پروفیل استاندارد ضروری است.
-
-
شرایط آب‌وهوایی
-
در مناطق بادخیز یا با تغییرات دمایی شدید، باید ضریب ایمنی بیشتری در نظر گرفت.
-
مثال‌های کاربردی
-
پنجره‌های مسکونی معمولی (ابعاد زیر ۱.۵×۲ متر): شیشه ۴+۶ یا ۵+۶ میلی‌متر کافی است.
-
نماهای تجاری با پنجره‌های بزرگ‌تر از ۲ متر: استفاده از شیشه سکوریت ۶ یا ۸ میلی‌متر ضروری است.
-
برج‌ها و ساختمان‌های مرتفع: به دلیل فشار باد، بهتر است از شیشه لمینیت سکوریت‌شده استفاده شود.
استاندارد تولید شیشه دوجداره
استاندارد تولید شیشه دوجداره تنها به کیفیت مواد اولیه محدود نمی‌شود؛ بلکه تناسب ضخامت شیشه با ابعاد پنجره اصلی‌ترین شاخص ایمنی و دوام محصول است. قاعده کلی این است که هرچه ابعاد شیشه بزرگ‌تر باشد، باید از شیشه‌های ضخیم‌تر و ایمن‌تر استفاده شود. در ابعاد بالاتر از 1.5×2 متر، استفاده از شیشه خام معمولی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود و جایگزینی آن با شیشه سکوریت یا لمینیت امری ضروری است.
اجرای این استانداردها نه تنها به افزایش ایمنی و کاهش خطر شکستگی کمک می‌کند، بلکه عمر مفید شیشه‌های دوجداره را افزایش داده و کارایی آن‌ها در صرفه‌جویی انرژی و عایق صوتی به بهترین شکل تضمین می‌گردد.
سایت خبری _ تحلیلی آلوکیما در این مقاله به استانداردهای تولید شیشه دوجداره مورد استفاده در پنجره های دوجداره آلومینیوم و UPVC پرداخت و با تفاسیر فنی و مهندسی شده تناسب بکار برده شده در تولید شیشه های دوجداره را برای علاقه مندان و مخاطبان خود به اشتراک گذاشت امید است با این سری مقالات راهنمایی برای شما عزیزان شویم.
