آیا آلومینیوم خوراکی است؟ کاربرد آن در غذا و دارو

آلومینیوم یکی از فراوان‌ترین عناصر روی زمین است که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد؛ از ساخت هواپیما و پنجره‌های آلومینیومی گرفته تا صنایع بسته‌بندی و حتی داروسازی. اما سؤالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است: آیا آلومینیوم خوراکی است؟ آیا مصرف آلومینیوم برای بدن انسان بی‌خطر است؟

مطرح شدن این دو سوال مهم ذهن هر مخاطبی را درگیر می کند چرا که در دنیای امروز اکثر مواد غذایی بصورت آماده و کارخانه ای تولید می شود و برای حفظ و نگهداری این مواد برای مدت طولانی از انواع مواد افزودنی و شیمیایی استفاده می کنند و از طرفی بروز و ظهور انواع بیماری ها و سرطان های پیشرفته که حاصل مواد شیمیایی و فلزات سمی در غذای ما انسانها است.

سایت خبری آلوکیما امروز در این مقاله، به بررسی علمی و دقیق این موضوع می‌پردازد تا با کاربردهای خوراکی آلومینیوم به‌ویژه در صنایع غذایی و دارویی آشنا شویم.

آلومینیوم چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

آلومینیوم فلزی سبک، نرم، نقره‌ای‌رنگ و مقاوم در برابر خوردگی است که به دلیل خاصیت شکل‌پذیری بالا و مقاومت مناسب، در صنایع مختلف به کار می‌رود. اما آنچه آلومینیوم را به ماده‌ای خاص در حوزه خوراکی تبدیل کرده، ویژگی‌های شیمیایی و واکنش‌پذیری کنترل‌شده آن است.

آیا آلومینیوم برای بدن انسان مضر است؟

بدن انسان به‌طور طبیعی در معرض مقدار کمی آلومینیوم قرار دارد؛ این ماده در آب، هوا، غذا و حتی داروها یافت می‌شود. طبق گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)، مقدار کمی از آلومینیوم که از طریق مواد غذایی و داروها وارد بدن می‌شود، معمولاً بی‌خطر است. بدن ما توانایی دفع مقدار مازاد آلومینیوم از طریق کلیه‌ها را دارد.

البته در موارد خاصی که فرد دارای نارسایی کلیوی است یا در معرض مقدار زیاد آلومینیوم قرار می‌گیرد، ممکن است اثرات منفی بر سلامتی مانند مشکلات عصبی یا استخوانی مشاهده شود. اما به‌طور کلی، مصرف محدود و کنترل‌شده‌ی آلومینیوم در داروها و برخی فرآورده‌های غذایی مجاز و بی‌خطر است.

کاربرد آلومینیوم در صنایع دارویی

یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های آلومینیوم خوراکی، داروی شربت آلومینیوم ام‌جی (Aluminum Mg) است. این شربت ترکیبی از آلومینیوم هیدروکسید و منیزیم هیدروکسید است و برای کاهش اسید معده و درمان سوزش سر دل استفاده می‌شود.

شربت آلومینیوم ام‌جی یک ضد اسید (Antacid) است که به‌صورت خوراکی مصرف می‌شود و از ایمن‌ترین داروهای بدون نسخه به‌شمار می‌رود. این دارو با خنثی کردن اسید معده، احساس سوزش و ناراحتی را کاهش می‌دهد و در درمان رفلاکس معده مؤثر است.

در کنار شربت‌ها، ترکیبات آلومینیومی دیگری نیز در صنایع دارویی به‌کار می‌روند، مانند:

• آلومینیوم کلرید در محصولات ضدعرق

• آلومینیوم فسفات در برخی واکسن‌ها

• آلومینیوم هیدروکسید به عنوان آنتی‌اسید

نقش آلومینیوم در صنایع غذایی

شاید تعجب کنید اگر بدانید آلومینیوم در بسیاری از محصولات غذایی که روزانه مصرف می‌کنیم نقش دارد. در واقع، آلومینیوم به شکل‌های مختلفی در صنایع بسته‌بندی مواد غذایی، افزودنی‌های غذایی و ابزارهای پخت‌وپز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۱. بسته‌بندی مواد غذایی

فویل‌های آلومینیومی، قوطی‌های کنسرو، درپوش‌های آلومینیومی و حتی ظروف یک‌بارمصرف، از آلومینیوم ساخته می‌شوند. این فلز با ایجاد لایه‌ای محافظ در برابر هوا، نور و رطوبت، عمر مفید محصولات غذایی را افزایش می‌دهد و طعم و کیفیت آن‌ها را حفظ می‌کند.

۲. افزودنی‌های غذایی

برخی ترکیبات آلومینیومی در افزودنی‌های مجاز غذایی به‌کار می‌روند. برای مثال، سدیم آلومینات و آلومینیوم سولفات در فرآیندهای تصفیه آب و تثبیت مواد غذایی استفاده می‌شوند. همچنین ترکیبات آلومینیومی در برخی بیکینگ پودرها وجود دارند که در فرآیند پخت نقش اساسی دارند.

۳. ابزارهای پخت‌وپز

قابلمه‌ها، سینی‌ها، و قالب‌های آلومینیومی از جمله ابزارهای رایج در آشپزخانه‌ها هستند. اگرچه بحث‌هایی در مورد احتمال نفوذ آلومینیوم به غذا وجود دارد، اما در صورت استفاده صحیح و عدم پخت غذاهای بسیار اسیدی، این ابزارها کاملاً ایمن هستند.

مصرف ایمن آلومینیوم: چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

هرچند آلومینیوم در مقادیر کم و تحت نظارت، بی‌خطر است، ولی رعایت برخی نکات برای مصرف ایمن آن ضروری است:

• از ظروف آلومینیومی آسیب‌دیده یا زنگ‌زده برای پخت غذا استفاده نکنید.

• غذاهای اسیدی (مانند گوجه‌فرنگی یا مرکبات) را در ظروف آلومینیومی نپزید یا نگهداری نکنید.

• در استفاده از داروهای حاوی آلومینیوم مانند شربت آلومینیوم ام‌جی، حتماً طبق دستور پزشک عمل کنید، مخصوصاً اگر مشکلات کلیوی دارید.

جمع‌بندی: آیا آلومینیوم خوراکی است؟

پاسخ کوتاه این است: بله، آلومینیوم خوراکی است، البته در شرایط خاص و به مقدار محدود. بسیاری از داروهای رایج مانند شربت آلومینیوم ام‌جی و نیز برخی افزودنی‌ها و ابزارهای غذایی حاوی ترکیبات آلومینیوم هستند و مصرف آن‌ها زیر نظر سازمان‌های بهداشتی جهانی مجاز اعلام شده است.

بنابراین، اگر تا پیش از این نگران حضور آلومینیوم در غذا یا داروها بودید، بهتر است بدانید که این فلز در صورت استفاده اصولی، بخش طبیعی و بی‌خطر از زندگی ماست.